معرفی و تماشای مستند سیر اختران
مستند «سیر اختران در فرهنگ و هنر ایرانی» به کارگردانی محسن رمضان‌زاده محصول سال ۱۳۹۰ شبکه مستند است که از معدود فیلم‌های مستند موجود در زمینه‌ی اخترباستانی‌شناسی ایرانی است. اخترباستان شناسی، دانشی نوین و میان رشته‌ای از علوم باستان شناسی، ستاره شناسی و مردم شناسی است که به بررسی تاثیر و نفوذ پدیده‌های کیهانی و حرکات اجرام آسمانی بر روی هنر‌ها، آیین‌ها، ادیان، باورداشت‌ها و دیگر پدیده‌های فرهنگی مردمان باستان می‌پردازد.
آشنایی من با این مستند به سال ۱۳۹۳ باز می‌گردد. دو شبکه‌ی مستند و چهار که معمولا لیست برنامه‌هایشان را دنبال می‌کردم شروع به تبلیغ برنامه‌ای به اسم سیر اختران کردند. به دلیل علاقه‌ی خاصی که به علم ستاره‌شناسی یا نجوم دارم هر طور که بود سعی کردم به زمان پخش این مستند برسم.
با دیدن این مستند حس خاصی در من به وجود آمد، این حس که بالاخره آن چیزی را که می‌خواستم، پیدا کردم و از آن روز به بعد به هر شکلی که بود سعی کردم فایل‌های ضبط شده‌ی این مستند را پیدا کنم و روزی در مورد آن بنویسم.
به دلیل ماهیت علمی و پژوهشی این مستند، در میان عموم مردم از محبوبیت خاصی برخوردار نیست اما شامل پژوهش‌ها و مفاهیم فرهنگی و باستانی و نجومی خاصی است که اگر به این علوم و تلاش‌های علمی ایرانیان علاقمندید، این همان چیزی است که به دنبالش بودید.
اما این مستند شامل هفت قسمت بوده و در هر قسمت به توضیح و بررسی گوشه‌ای از رابطه‌ی عجیب ما ایرانیان با آسمان بالای سرمان می‌پردازد. در ادامه میتوانید هر کدام از قسمت‌ها را، همینجا به صورت آنلاین تماشا کنید. همچنین میتوانید از طریق لیست پخش کانال آپارات آسمانم آن‌ها را تماشا و یا فایل‌های ویدئویی این مستند را دانلود کنید.
قسمت اول - آگاهی‌های کیهانی ایرانیان
در این قسمت در ابتدا به معرفی علم اخترباستان‌شناسی پرداخته شده و در ادامه به بررسی نمونه‌های موجود ایرانی در توضیح این علم می‌پردازد. همچنین در اینجا از سخنان پرویز رجبی - ایران‌شناس، محمدتقی راشدمحصل - دکترای زبان‌های ایران باستان و همچنین رضا مرادی غیاث‌آبادی - اخترباستان‌شناس نیز بهره برده شده است. در این قسمت به مباحثی همچون آگاهی‌های ایرانیان از گردش زمین به دور خورشید، و همچنین باور ایرانیان نسبت به کروی بودن زمین پرداخته شده است.
قسمت دوم - اسطوره‌های کیهانی
این قسمت به این سوال که «اسطوره چیست؟» پاسخ داده شد و همچنین در مورد اسطوره‌های کیهانی «آناهیتا» ، «میترا» ، «تیر» و «اشی» به صورت تک به تک معرفی و توضیح داده شد. در این قسمت به غیر از پژوهشگران و صاحب نظران قسمت قبل از سخنان جلیل دوست‌خواه - ایران‌شناس و ادیب فارسی نیز استفاده شده است.
قسمت سوم - جشن‌ها و آئین‌های کیهانی ایرانیان
این قسمت درباره‌ی جشن‌های ایرانی در پیوند با پدیده‌های کیهانی است. جشن‌های «شب یلدا» یا شب چله، «سده»، «نوروز»، «مهرگان» و «آب پاشونک» از جشن‌های اول تابستان، به صورت ریشه‌ای مورد بررسی قرار گرفته و توضیح داده شده است.
قسمت چهارم - باورهای کیهانی
در این قسمت به مباحثی همچون «فر کیانی»، «تیرگان و مراسم قالیشویان اردهال» و «مرداد ماه و اهمیت آن در گاهشماری ایرانی» پرداخته شده است. هر کدام از این مباحث به صورت ریشه‌ای بررسی شده و تاثیر آن‌ها را در ادیان مختلف نشان می‌دهند.
قسمت پنجم - نگاره‌های کیهانی
این قسمت درباره‌ی نگاره‌هایی همچون «یورش شیر به گاو»، «شیر و خورشید» و «گوی بالدار» و خورشید و شاهین صحبت می‌شود. این که مردم باستان چگونه باورهای خود را نسبت به مشاهدات و تصوارتشان در فرهنگ و هنر خود به جای می‌گذاشتند و چگونه در نقش‌ها و نمادهای ادیان و فرهنگ‌های ما جای گرفتند.
قسمت ششم - گاهشماری ایرانی
این قسمت درباره‌ی زمان و تقویم‌نگاری صحبت می‌شود. در اینجا به مباحث و سوالاتی همچون « زمان چیست؟»، «تقسیم‌بندی سال خورشیدی و مبدأ آن»، «گاهشماری گاهنباری» و «گاهشماری جلالی» پرداخته شده است.
قسمت هفتم - سازه‌های خورشیدی، تجسم کیهان بر روی زمین
این قسمت در مورد سازه‌ها و مباحثی همچون «چغازنبل»، «تقویم آفتابی مسجد سلیمان»، «کعبه زرتشت»، «تخت جمشید و ویژگی‌های تقویمی آن»، «چهار تاقی نیاسر» و «چهار تاقی آتشکوه» صحبت شده است.
لینکهای مرتبط:
تا حالا۱۰ تا نظر داشتیم!
چه هیجان انگیز و خوب @_@ بوکمارکش میکنم که حتما برم سراغش... ممنون از اطلاع رسانی!
ولی خودمون‌ایم‌ها، اوضاع سینمای مستند و مستندهای سریالی‌مون خیلی بهتر از فیلم‌ها و سریال‌هامون هست و واقعاً جای شکر داره این نکته. :)
(هرچند که معتقدم این زمینه هم مثل بسیاری از زمینه‌های دیگه قربانی تصمیمات سیاسی و اقتصادی شده.)
وای اینقدر از این نوع برنامه ها خوشم میاد اسرارآمیزن .. ولی چون تلویزیون نگاه نمی کنم معمولا اطلاعی از وجودشون ندارم ممنون بابت معرفیش
سلام دوست عزیز .
_ چقدر عالی حتما این مستند رو نگاه میکنم در اولین فرصت .
_ آیا فقط همین هفت قسمته یا ادامه داره ؟
_ در ضمن بینهایت ازت ممنونم که پست هایی به این خوبی در فضای وبلاگ منتشر میکنی واقعا گردو خاک یه عالمه محتوایِ بی محتوا رو میشوره .
خسته نباشید و موفقیتت در هر چیزی که بهش علاقه داری رو به رشد و ادامه دار.
بله متاسفانه دنیای وب مثل میدون جنگ شده از محتوا ها کپی میشه ،همشون به خاطر بالا اومدن تو نتایج با سئو های عجیب بهینه میشن و محتوایی که از ته دل باشه و قلم نویسنده رو برسونه خیلی کم شده
مخصوصا در زمینه ی کسب و کار های اینترنتی این قضیه به حدی تهوع آور شده که گاهی از شغلم متنفر میشم و با وجود زحمت های زیادی که براش کشیدم دوست دارم ببوسمش و بزارمش کنار .
اما چه میتوان کرد همینی که هست .
سپاس از محبتت محمدرضای عزیز .
موفق باشی
باید بشینم سر فرصت یه نگاهی بندازم :)
هر چند نمیدونم زمانش کی میرسه ):
